Het is weer herfst. De bomen en planten verkleuren waar je bij staat. Het is een prachtig gezicht. Vorige week keek ik nog naar een hoofdzakelijk groene tuin. Inmiddels begint het geel te overheersen. Een boom verderop in de tuin heeft de mooiste, dieprode kleur. De herfst zorgt ervoor dat we ons weer extra bewust worden van de natuur. Normaalgesproken staan we er echter niet zo bij stil dat alles in de wereld kleur heeft. Dat is zo vanzelfsprekend dat we er niet meer op letten. Kleuren hebben echter energie en zorgen voor een bepaald effect of gevoel. En als je weet hoe je ze kunt inzetten, kun je daar gebruik van maken voor je welzijn.
Het effect van kleur
Misschien heb je een favoriete kleur. Heb je er al eens bij stilgestaan waarom je je tot die kleur aangetrokken voelt? Of waarom je een andere kleur juist helemaal niet mooi vindt? Het zegt iets over je persoonlijkheid. Heb je wel eens opgemerkt dat je je anders voelt als je zwarte kleding kiest in plaats van gekleurde, en dat je je ‘s ochtends intuïtief uitkiest wat je die dag nodig hebt? Je daarvan bewust worden kan je op een hele praktische manier helpen en je sensitiviteit vergroten.
Kleur is elektromagnetische energie die wordt opgepikt door onze ogen. De energie van elke kleur is verschillend en dat is iets dat we kunnen voelen én gebruiken. Kleur beïnvloedt onze gemoedstoestand, ons humeur en onze gevoelens, elk op hun eigen manier. Alle kleuren zijn belangrijk voor onze gezondheid en welzijn, want ze hebben elk hun eigen helende kwaliteiten.
Het gevoel dat mensen bij een bepaalde kleur hebben is een subjectief iets. Sommigen zullen bij rood denken aan gevaar of agressie, terwijl anderen de kleur eerder koppelen aan liefde. De eigenschappen en effecten van kleuren zijn voor een deel echter toch objectiveerbaar. Zo wordt rood vaak geassocieerd met actie, dynamiek en kracht, blauw met ontspanning en betrouwbaarheid, roze met liefde, paars met spiritualiteit en zwart met rouw (in onze cultuur in ieder geval).
Je verdiepen in de betekenis en effecten van kleuren kan nuttig zijn in het dagelijks leven. Als je je bijvoorbeeld moet concentreren voor een examen of meer vertrouwen zoekt voor het geven van een presentatie, is geel een behulpzame kleur. Deze kleur wordt geassocieerd met het derde chakra, net boven de navel. Dit gebied in het lichaam is het centrum van persoonlijke kracht en zelfvertrouwen. Het stimuleert zelfverzekerdheid en concentratie. Als je moet spreken voor een grote groep is de kleur blauw ook heel bruikbaar. Blauw heeft te maken met alle vormen van communicatie. Als je wilt ontspannen voor meditatie en contemplatie of inspiratie zoekt, zijn paars en donkerblauw heel krachtig. Als je wat extra energie kunt gebruiken, zet je rood of oranje in. Rood is weer geen geschikte kleur als je last heb van een te hoge bloeddruk of stress. Je kunt daarvoor beter tegenovergestelde kleuren gebruiken, zoals groen en blauw. Het is leuk om te experimenteren. Als je een kwaliteit wilt versterken of je zoekt balans op een bepaald gebied, kunnen de corresponderende kleuren helpen. Als je iets juist niet wilt, of iets probeert te voorkomen, zoek je naar de tegenovergestelde kleuren.
Actieve en succesvolle mensen worden zeer waarschijnlijk aangetrokken tot de kleur rood, maar omdat zij de eigenschappen die bij deze kleur horen al in sterke mate hebben, zorgt het dragen van de kleur rood voor overstimulering. De kleur stimuleert actiegerichtheid en agressie en dat kan teveel zijn. Mensen die constant gericht zijn op actie en dynamiek kunnen meer groen en blauw om zich heen gebruiken. Andersom zullen mensen die teruggetrokken en verlegen zijn zich misschien niet zo aangetrokken voelen tot rood. Rood vestigt de aandacht op zich en daar zit dit type mensen niet per se op te wachten. Maar hoewel ze de kleur niet aantrekkelijk vinden, kunnen ze best wel wat meer van de ‘rood’ eigenschappen gebruiken. De kleur bewust inzetten kan er zelfs voor zorgen dat ze zich zelfverzekerder gaan voelen en zich assertiever opstellen.
In openbare ruimtes werkt dit ook. Deze ruimtes zijn als het even kan vrij licht. Mensen zijn dan opgewekter, vrolijker en opgeruimder dan in donkere ruimtes. Ziekenhuizen maken veel gebruik van de kleuren wit en lichtgroen, omdat deze kleuren helpen om te ontspannen. De kalme energie van groen versterkt de gezondheid en bespoedigt genezing. Denk maar aan een bos. Mensen ontspannen daar bijna als vanzelf. Het kalmerende effect van de natuur heeft voor een groot deel te maken met de kleur groen. Aan zee geldt hetzelfde principe. De kalmte en ruimtelijkheid zorgen voor ontspanning, en de kleur blauw versterkt dat gevoel nog verder.
Het gebruik van kleur in het dagelijks leven
Je kunt kleuren op verschillende manieren inzetten of gebruiken. Het simpelste is door het dragen van kleding. Probeer verschillende kleuren uit en kijk of je op die manier kunt ontdekken welke energie je nodig hebt. Vrouwen hebben iets meer mogelijkheden dan mannen, en zullen al snel doorhebben dat ze zich heel anders voelen in een zwart pak of een groene jurk. Mannen kunnen gekleurde overhemden of t-shirts dragen, of een gekleurde das. Kies rood als je zelfvertrouwen zoekt voor onderhandelingen of wilt overkomen als een krachtig leider. Kies voor blauw of groen als je samenwerking zoekt of niet te dominant over wilt komen.
Een andere mogelijkheid is om de sfeer in je huis of kantoor te beïnvloeden met kleur. Als je moeite hebt met slapen, zijn lichte kleuren in een koelere tint prettig. In een rode kamer is het lastiger ontspannen. Overactieve kinderen moeten in hun slaapkamer niet te veel worden omringd door felle kleuren, zoals rood en geel. Als deze kleuren al worden gebruikt, dan in zachtere tinten. De felle tinten zijn prettiger in een kamer waar meer actie is, zoals de woonkamer. Teveel geel in de keuken kan de spijsvertering overstimuleren. Geel is echter wel goed voor de studeerkamer, waar concentratie en helderheid nodig is. Blauwtinten zijn verzachtend en kalmerend. Donkerblauw is prettig als je de hectische wereld wilt buitensluiten. In een kantoor waar veel actie of beweging is, kunnen grijs- en bruintinten een negatief effect hebben. Deze kleuren beïnvloeden het humeur van mensen op een negatieve manier en dat kan er zelfs voor zorgen dat de productiviteit dealt. Een betere kleurcombinatie kan de verkoopopbrengst vergroten!
Tot slot kun je ook mentaal werken met de energie van kleuren. Denk dan aan de kleur waaraan je behoefte heb, en visualiseer jezelf in een gekleurde wolk. Gebruik bloemen of edelstenen, of drink water uit een gekleurde fles (het water neemt de eigenschappen van de kleur op). Als je het serieus wilt aanpakken, kun je kleurentherapie volgen (ook wel bekend als chromotherapie), waarbij kleur wordt ingezet om aandoeningen te helpen genezen.
De psychologische effecten van kleur
Hieronder volgt een korte opsomming van de effecten van de kleuren die horen bij de zeven chakra’s.
|
Kleur/chakra
|
Betekenis en effect |
|
Rood: eerste chakra |
energie, wilskracht, warmte, passie, liefde, kracht, dynamiek, moed, agressie |
|
Oranje: tweede chakra
|
blijdschap, optimisme, vrolijkheid, creativiteit, inspiratie, beweging, seksualiteit |
|
Geel: derde chakra (solar plexus) |
intellect, logica, concentratie, helderheid, nieuwsgierigheid, zelfvertrouwen, zelfverzekerdheid |
|
Groen: vierde chakra (hartchakra)
|
emotionele stabiliteit, kalmte, ontspanning, vertrouwen, compassie, balans, hoop, betrouwbaarheid |
|
Blauw: vijfde chakra |
communicatie, expressie, wilskracht, vrede, veiligheid, vriendschap, zakelijkheid, wijsheid |
|
Indigo: zesde chakra (derde oog)
|
intuïtie, inzicht, kennis, wijsheid, acceptatie |
|
Paars, violet: zevende chakra |
spiritualiteit, intuïtie, wijsheid, mentale kracht, verbinding, overtuiging, luxe |